Агрба, Владимир Уасил-иԥа
Владимир Уасил-иԥа Агрба (аур. Владимир Васильевич Агрба; рашәарамза 18 (рашәарамза 5), 1912 ш., Мгәыӡырхәа ақыҭа, Гәдоуҭа араион, Урыстәылатәи аимпериа — ԥхынҷкәынмза 15, 1937 ш.) — ашәҟәыҩҩы, апрозаик апартиатәи аҳәынҭқарратәи аусзуҩы. Аҟәатәи ашкол-интернат даушьҭымҭоуп. 1928-1931 шш. рзы аҵара иҵон Москватәи аусуҩәа рфакультет (рабфак) аҿы. Анаҩс Москватәи ажурналисттә институт аҿы (1931-1934). В. Агрба илагала рацәоуп аԥсуа милаҭтә драматургиа ашьақәгылараҿы. Уи ипиесақәа: «Аԥша лауҵар – афырҭын ҭаугалоит» (1928), «Ашьаарҵәыратә мҩа»(1931), С. Ҷанбаеи иареи еицырҩыз «Аиааира» (1931) раԥхьатәиқә иреиуан Аԥсуа драматургиа аҭоурых аҿы.
| Владимир Агрба | |
|---|---|
|
| |
| Аполитикатә партиа | |
| Алахәылара | Асовет Еидгыла акоммунисттә партиа |
|
| |
| Аира | рашәарамза 5, 1912 ш. |
| Аԥсра | ԥхынҷкәынмза 15, 1937 ш. |
| Атәылауаҩра |
Урыстәылатәи аимпериа, Асовет Еидгыла |
| Абызшәақәа | Аԥсуа бызшәа |
| Аусура | ашәҟәыҩҩы |
Абиографиа аредакциазура
Диит 1912 шықәса абҵарамза 23 рзы Мгәыӡырхәа ақыҭа Гәдоуҭа араион. Дҭадырхеит 1937 шықәсазы.
1922 шықәсазы В. Агрба дҭалоит Аҟәатәи Аԥсуа школ аинтернат, уи даналга, 1928 шықәсазы, иҵара ацҵаразы Москваҟа дцоит, дҭалоит арабфак (аусуцәеи анхацәеи рхәыҷқәа ҽҳәара кьыҿла аҵара дутә школа иахьахрыжьуаз аҵареиурҭа), араҟа иҵара аныхиркәша, 1931 шықәсазы, дҭалоит Москватәи ажурналистика аинститут. 1934 шықәсазы В. Агрба иҵара нагӡаны Аԥсныҟа дхынҳәуеит.
Акьыԥхь аҿы дцәырҵит 1928 шықәсазы.
В. Агрба илша рацәоуп аԥсуа проза ашьақәгыларҿгьы. Уи ипрозатә ԥҵамҭа «Аколнхара «Ԥхьаҟа» аира» - раԥхьатәи прозатә ҩымҭоуп аԥсуа литература аҭоурых аҿы. В. Агрба ирҿиамҭаҿы акрызҵазкуа акәны иҟан апоезиа. Уи иажәеинраалақәа раӷьырак кьыԥхьын «Еҵәаџьаа» аизгақәа рҿы. В. Агрба активла далахәын апартиа- комҿартә усура: 1930 ш. инаркны акоммунистә партиа далан, абиуро далахәылан, анаҩса Москва Краснопреснентәи араиком акомҿартә комитет маӡаныҟәгаҩыс дыҟан (1933). 1934 ш. инаркны Аҟәатәи араион акомҿартә комитет маӡаныҟәгаҩыс аус иуан. Гагратәи араион апартком маӡаныҟәгаҩыс дыҟан. 1937 ш. азы «жәлар раӷа» ҳәа ддырӡит. Ддыриашеит 1956 ш.
Абиблиографиа аредакциазура
- Амра гылеит. Аҟәа, 1931 ш.
- Иҩымҭақәа, Аҟәа, 1959 ш.
Ахархәара змоу алитература аредакциазура
- Аԥсны аҭҵаарадыррақәа ракадемиа Д. И. Гәлиа ихьӡ зху Аԥсуаҭҵааратә институт, «Аԥсуа поезиа антологиа XX ашәышықәса», Аҟәа-Москва, 2009, ад. 904-905